Koszty pozyskania energii cieplnej to przeważnie najpoważniejszy wydatek w budżecie domowym. Rachunki za ogrzewanie można nieco obniżyć poprzez wdrożenie odpowiednich dla danej sytuacji rozwiązań. Owe rozwiązania mogą być bardzo proste i niekosztujące prawie nic, bądź trudniejsze i droższe w realizacji, ale za to bez wątpienia bardzo opłacalne.
Już na wstępie należy uwzględnić, że możliwości w zakresie ograniczenia kosztów ogrzewania różnią się od siebie w zależności od rodzaju eksploatowanego budynku. Właściciele domów jednorodzinnych późniejsze wydatki mogą redukować już na etapie budowy lub poprzez poddanie nieruchomości termomodernizacji. Takiej ewentualności nie mają natomiast użytkownicy mieszkań zlokalizowanych w blokach lub kamienicach. Choć trzeba przyznać, że i tego typu obiekty wznosi się aktualnie zgodnie z ideą energooszczędności, a w przypadku starszych – dokłada starań modernizacyjnych, by nadal były w stanie spełniać coraz surowsze wymagania energetyczne.
Jak budować?
Dziś nikt już nie buduje domu bez izolacji termicznej. Wciąż jednak zdarzają się przypadki oszczędzania na jej grubości lub niezastosowania wszędzie tam, gdzie jest to konieczne. Wielu inwestorów pomija np. kwestię ocieplenia podłogi na gruncie, co w późniejszym czasie powoduje znaczące straty ciepła z ogrzewanych pomieszczeń. Błąd ten wynika z wciąż niskiej świadomości z zakresu energetyki budynków oraz z obowiązujących przepisów, które tę przegrodę traktują nieco po macoszemu.
O ile wraz z początkiem 2017 roku nowymi, obostrzonymi wymaganiami termoizolacyjnymi objęto ściany, dachy, stropy i stropodachy pod nieogrzewanymi poddaszami oraz stolarkę otworową, o tyle podłogi na gruncie pozostawiono bez zmiany dotychczasowego wskaźnika. Zatem w przypadku tych przegród nadal obowiązującą wartością jest UCmax 0,3 W/m2K, co przekłada się na słabą izolacyjność termiczną styku budynku z gruntem. Specjaliści szacują, że brak odpowiednio grubej izolacji termicznej w tym miejscu skutkuje aż 19% wzrostem zapotrzebowania domu na ciepło. Nie pozostaje to więc bez znaczenia dla późniejszych rachunków za ogrzewanie i to niezależnie od rodzaju wykorzystywanego źródła energii. Powyższe dane pokazują, jak ważne są elementy izolacji budynków. Jednak co w przypadku, gdy jesteśmy posiadaczami domu budowanego według dawnych zasad – a więc o słabszych parametrach izolacyjności cieplnej? Rozwiązaniem jest termomodernizacja budynku.
Co obejmuje prawidłowa termomodernizacja i kto ją wykonuje?
Wszyscy wiemy już o tym, że zapotrzebowanie energetyczne starszych, nieposiadających ocieplenia domów jest nieporównywalnie wyższe, niż budynków wznoszonych według nowoczesnych technologii. Najlepszym sposobem na redukcję kosztów ogrzewania jest w tym przypadku kompleksowa termomodernizacja, która powinna objąć docieplenie przegród pionowych i poziomych, wymianę stolarki okiennej i drzwiowej, podniesienie sprawności instalacji grzewczej i przygotowującej ciepłą wodę użytkową oraz usprawnienie działania sytemu wentylacyjnego.
Zakres prac modernizacyjnych jest szeroki i kosztowny, ale inwestycja zawsze się zwraca – o ile jest wykonana prawidłowo. W wyniku termomodernizacji koszty ogrzewania zmniejszają się przynajmniej o połowę. Jednocześnie wzrasta komfort użytkowania domu oraz podnosi się jego estetyka i wartość rynkowa. Działania doprowadzające budynek do obowiązujących aktualnie standardów mają też jeszcze jeden, coraz bardziej istotny w dzisiejszych czasach wymiar, a są nim względy ekologiczne. Mniejsze spalanie paliw i często korzystanie z nieodnawialnych źródeł energii co ogranicza emisję dwutlenku węgla do atmosfery.
Podejmując temat montażu musimy pamiętać, że nawet najlepszej jakości system i materiały nie będą działać poprawnie, jeśli zostaną zainstalowane nieprawidłowo. Często samodzielne wykonawstwo – jeżeli nie posiadamy odpowiedniego doświadczenia – może pociągać za sobą ogromne koszty, gdy wystąpi nawet najmniejszy błąd. Dlatego najbardziej korzystnym finansowo rozwiązaniem jest powierzenie montażu firmie, która świadczy takie usługi – najlepiej, gdy jest to sam producent instalacji, znający w największym stopniu oferowany przez siebie produkt.
Projekt instalacji grzewczej dopasowany do parametrów budynku
Najważniejszym elementem finansowym ogrzewania, jest jak największe ograniczenie strat ciepła. Każdy budynek posiada odmienne parametry, dlatego też jeden schemat instalacji nie sprawdzi się we wszystkich domach. Często zabiegiem, który znacznie może podnieść wydajność dotychczasowej instalacji, jest izolacja rur. W wykonaniu nie wymaga dużych nakładów finansowych, a efekty są zaskakujące. Jeżeli chcemy z kolei zmienić dotychczasową instalację na inny rodzaj, w celu poprawienia efektywności cieplnej, musimy dokładnie sprawdzić, czy taka inwestycja będzie na pewno opłacalna. Jeżeli budynek nie jest dobrze zaizolowany, zmiana typu ogrzewania może dać niewiele. Dlatego warto przed decyzją zwrócić się po poradę do firmy zajmującej się sprzedażą i instalacją wielu rozwiązań grzewczych.
Jak jeszcze możemy poprawić termoizolację budynku?
Osobom, które z określonych względów nie mogą wykonać kompleksowej termomodernizacji lub nie są decyzyjnymi w tej sprawie, warto polecić przynajmniej wymianę stolarki otworowej na bardziej szczelną. W sytuacji, kiedy budynek nie posiada ocieplenia, nie ma wprawdzie sensu inwestować w drogie okna i drzwi o podwyższonych parametrach izolacyjności, ale spore oszczędności na ogrzewaniu daje też poprawnie zamontowana stolarka o standardowym wskaźniku izolacyjności termicznej. Należy tu jednak pamiętać, że szczelne okna powinny iść w parze z poprawnie działającą wentylacją.
Kolejne i to wcale niemałe oszczędności w kosztach ogrzewania przynosi możliwość regulacji zaworami termostatycznymi, montowanymi już niemal powszechnie na grzejnikach. Jeżeli dodatkowo wyposażymy grzejnik w automatyczny czujnik – temperatura we wnętrzu będzie regulowała się samoczynnie, dostosowując wartości do uprzednio zaprogramowanych. Ustalając je, należy uwzględniać tzw. ciepło optymalne, czyli odpowiednie wobec funkcji użytkowej każdego z ogrzewanych pomieszczeń.
Bardzo ważna jest też lokalizacja grzejników. Najodpowiedniejszym dla nich miejscem jest podokienny fragment ściany zewnętrznej. Taka lokalizacja pozwala wytworzonemu ciepłu trafić do obiegu i ogrzewać równomiernie całe pomieszczenie. Jeszcze lepsze efekty grzewcze, a tym samym oszczędności w zużytej energii uzyskuje się poprzez zastosowanie (na ścianie za grzejnikiem) specjalnej, folii izolacyjnej, która odbija ciepło i nie pozwala chłodnej przegrodzie na jego absorbowanie. Pamiętajmy również, by nie zasłaniać grzejników meblami, grubymi zasłonami i innymi elementami wyposażenia wnętrz. Znacząco obniża to bowiem skuteczność pracy urządzeń grzewczych. Podobne działanie ma też gruba warstwa kurzu zalegającego na powierzchni grzejników oraz powietrze znajdujące się w ich wnętrzu.
Jak obniżyć koszty ogrzewania?
- Poza dokładną izolacją ścian i stropu, należy wykonać ocieplenie podłogi na gruncie.
- Termomodernizacja budynku pozwala na obniżenie kosztów ogrzewania nawet o połowę. Aby tak się stało, powinna obejmować poprawę izolacyjności przegród stolarki, usprawnienie wentylacji i instalacji grzewczej.
- Zmiana instalacji na inną nie rozwiąże problemu niskiej efektywności energetycznej budynku. Na wstępie potrzebna jest kompleksowa analiza parametrów budynku, by dopiero później wprowadzić zalecone przez inżyniera zmiany, które sprawią, że instalacja będzie bardziej skuteczna.
- Bardzo ważne jest prawidłowe usytuowanie grzejników.