Najbardziej rozpowszechnionym rodzajem wentylacji, stosowanym zarówno w domach jedno lub wielorodzinnych jak i budynkach użyteczności publicznej, jest wentylacja grawitacyjna, zwana inaczej naturalną. Jak działa? Jakie są jej wady i zalety? Odpowiadamy w artykule!
Czym jest wentylacja grawitacyjna?
Wentylacja grawitacyjna jest najprostszym oraz najstarszym sposobem wymiany powietrza w budynkach, który polega na wybudowaniu pionowych kanałów wentylacyjnych odprowadzających ciepłe powietrze z górnych partii pomieszczeń na zewnątrz.
Różnica ciśnień, która przy spełnieniu określonych warunków atmosferycznych powstaje w kominie wentylacyjnym, wytwarza ciąg. Przez to powietrze wyciągane jest wentylacyjnym kanałem grawitacyjnym przez komin do góry. Sytuacja taka zachodzi jednak tylko w ściśle określonych okolicznościach.
Jak działa wentylacja grawitacyjna?
Wentylację grawitacyjną zazwyczaj określa się mianem wentylacji naturalnej, ponieważ wymiana powietrza w pomieszczeniach następuje wskutek jego naturalnego ruchu. Proces polega na tym, że powietrze w danym pomieszczeniu, które ma wyższą temperaturę – płynie ku górze, co jest spowodowane mniejszą gęstością w porównaniu z chłodniejszym powietrzem z zewnątrz. Nie byłoby to możliwe, gdyby nie wybudowanie kominów wentylacyjnych z pionowymi kanałami wentylacyjnymi. To właśnie w owych kanałach, o ile są drożne, powstaje ciąg, czyli siła wyporu. Temu dzięki zużyte powietrze zostaje wyssane z naszego budynku. W tym samym czasie w budynku wytwarza się podciśnienie wymuszające doprowadzenie świeżego powietrza z zewnątrz.
Zalety wentylacji grawitacyjnej
Prawidłowo działająca wentylacja jest sprzymierzeńcem naszych domów oraz ludzi, którzy w nich mieszkają. Zapobiega powstawaniu brzydkich wykwitów pleśni oraz gromadzeniu się grzybów na ścianach czy sufitach. Chroni też przed wieloma negatywnymi czynnikami chorobotwórczymi. Jednak, żeby cieszyć jej zaletami, trzeba najpierw zadbać o właściwe zaprojektowanie i dobrze wykonaną wentylację.
Najczęściej spotykanym typem wymiany powietrza w domu są właśnie wentylacje grawitacyjne. Do jej największych zalet należą: niskie koszty inwestycyjne, zajmowanie niewielkiej ilości miejsca oraz brak kosztów eksploatacyjnych.
Wady wentylacji grawitacyjnej
Wentylacja grawitacyjna to nasz przyjaciel, a jednocześnie rzecz, która posiada niemało wad. Posiadając wentylację grawitacyjną nie mamy kontroli nad procesem wymiany powietrza, nie dochodzi do filtrowania powietrza nawiewanego, jest ona też nisko wydajne latem, co skutkuje częstym otwieraniem okien. Co jeszcze? Duże straty ciepła zimą, powstawanie przeciągów czy często niedostateczna wymiana powietrza to rzeczy o których na pewno nie zapominają właściciele tego rozwiązania.
Wentylacja grawitacyjna – tych błędów lepiej nie popełniać
Istnieją błędy, które popełniane będą skutkowały niewłaściwym działaniem wentylacji. Należą do nich:
1. Zbyt sławy nawiew
Taka sytuacja ma miejsce, gdy w naszych oknach nie ma nawiewników. Często rezygnujemy z nich w trosce o oszczędności. To duży błąd. Zgodnie z przepisami nawiewniki są wymagane w przypadku tego rodzaju grawitacji, a ich brak powoduje zaparowanie szyb okiennych, zwiększenie wilgoci w łazience, pojawienie się pleśni, a nawet złe samopoczucie czy podrażnienie oczu, nosa i gardła. W trosce o nasze bezpieczeństwo warto zadbać o tę kwestię!
2. Nawiewniki w łazience
Nawiewniki zamontowane w oknach lub ścianach mogą powodować wychładzanie wnętrza. Szczególnie irytujące będzie ono podczas korzystania z łazienki. Powietrze do tych pomieszczeń należy doprowadzać nie z zewnątrz, lecz z przyległych pomieszczeń – otworami lub poprzez podcięcie w dolnej części drzwi. Jeżeli nasze okno w łazience ma nawiewnik, to kanał wentylacyjny zasysa przezeń zimne powietrze, zamiast wymuszać napływ ogrzanego – z sąsiednich pomieszczeń, gdzie nie ma kanałów wywiewnych.
3. Nasze przygotowanie do wietrznej pogody
Kiedy wieje intensywny wiatr, powietrze jest wtłaczane do kominów wentylacyjnych. Rozwiązaniem problemu jest zamontowanie na wylotach kominów wentylacyjnych nasad kominowych.
4. Kratki wentylacyjne – kiedy są zbyt nisko?
Kratki wentylacyjne nie powinny znaleźć się niżej niż 15 cm od sufitu. To tam gromadzi się najwięcej zanieczyszczeń powietrza, również gaz ziemny – jeżeli w instalacji gazowej pojawi się nieszczelność!
5. Komin – niewłaściwe umiejscowienie otworów wywiewnych
Jeżeli otwór wywiewny umieścimy tylko po jednej stronie w bocznej ścianie komina, to podczas wiatru zanieczyszczone powietrze może być wtłaczane z powrotem do kanału, powodując odwrócenie ciągu. Jak temu zapobiec? Na zakończeniach kanałów wywiewnych (czyli w przeciwległych ścianach komina) należy wykonać otwory wylotowe. Niestety, wówczas trudno zgrupować kilka kanałów w jednym kominie.
Wentylacja mechaniczna – alternatywa dla wentylacji grawitacyjnej. Wady i zalety
Choć wentylacja mechaniczna jeszcze całkiem niedawno należała do rozwiązań niszowych, aktualnie jest bardzo popularnym i chętnie wybieranym przez inwestorów rozwiązaniem. Nie jest ona zależna od kaprysów pogody, działa zawsze i daje czyste powietrze. Okazuje się również, że taka wentylacja może być rozwiązaniem ekologicznym.
System wentylacji mechanicznej ma wiele zalet. Można zaprogramować sposób intensywności wymiany powietrza, która dostosowuje się do temperatury wewnętrznej oraz zewnętrznej. Dzięki temu jednocześnie zachowamy w pomieszczeniu czyste powietrze oraz odpowiednią temperaturę. Wentylacja mechaniczna pozwala też obniżyć koszty zużycia energii w sezonie grzewczym, ponieważ odzyskujemy ciepło. Przy wentylacji mechanicznej nie trzeba otwierać okien, co nie tylko ogranicza przeciągi, ale też powoduje mniejszy hałas.
Centralę wentylacji mechanicznej można dodatkowo wyposażyć w wymiennik ciepła, który zmniejszy koszt ogrzewania. Jeżeli zainwestujemy w wentylację mechaniczną nie musimy też budować kominów, które stosuje się przy wentylacji grawitacyjnej. Dzięki temu unikniemy nieprzyjemnego ciągu wstecznego, który występuje w kominach.
Jakie są wady wentylacji mechanicznej?
Wentylacja mechaniczna należy do drogich rozwiązań, jeżeli chodzi o instalacje. Należy kupić cały mechanizm, zbudować system kanałów (do czego trzeba przygotować projekt już na etapie budowy) oraz zamontować odpowiednie nawiewniki. System potrzebuje również podłączenia do prądu, brak zasilania powoduje wyłączenie wentylacji! Zamontowanie filtrów to dodatkowy koszt, ponieważ trzeba je regularnie wymieniać (średnio co pół roku) oraz wykonywać cykliczne czyszczenie kanałów. Jednak system wentylacji mechanicznej zwraca się po kilku latach. Dlaczego? Dzięki niemu następuje obniżenie kosztów ogrzewania o około 50 proc.
