Kominek ogrzewa pomieszczenie i zarazem skupia wokół siebie domowników i gości, bowiem żywy ogień od najdawniejszych czasów miał specyficzną moc tworzenia wspólnoty. Niezwykła atmosfera i właściwości estetyczne kominków wykorzystywane są przez właścicieli nieruchomości decydujących się na zapewnienie domostwu wydajnego i ekologicznego ogrzewania.
Użytkownicy kominków zwracają uwagę na korzyści finansowe płynące z ich eksploatacji. Kominek jako miejscowe źródło ogrzewania nie wymaga instalacji rozprowadzającej ciepło ani dodatkowego pomieszczenia przeznaczonego na kotłownię. Oszczędności wiążą się również ze stosunkowym niedużym zużyciem opału (ekologicznego drewna). Ogrzewanie kominkowe, które wykorzystuje system dystrybucji gorącego powietrza (DGP), umożliwia skuteczne ogrzewanie wszystkich pomieszczeń w domu. Jeśli zdecydujemy się na zamontowanie kominka z płaszczem wodnym, uzyskamy również gorącą wodę.
Zanim powstanie kominek
Zanim zapadnie decyzja o budowie kominka, warto przyjrzeć się trudnościom towarzyszącym wykorzystywaniu tego źródła ciepła. Ważnym kryterium jest miejsce, w którym zostanie zamontowany kominek. Powinno znajdować się w przestronnym pomieszczeniu. Zbyt mała przestrzeń uniemożliwi swobodne przebywanie w pobliżu kominka z powodu zbyt wysokiej temperatury. Odpowiednie miejsce jest potrzebne także na opał, a także na akcesoria kominkowe. Użytkowanie kominków wymaga zachowania ostrożności. Iskry wydostające się z otwartego paleniska mogą stanowić zarzewie pożaru. Istnieje również niebezpieczeństwo zaczadzenia domowników – w przypadku nieprawidłowo działającej wentylacji lub nieszczelności przewodów.
Decyzję o budowie kominka należy podjąć na etapie projektowania domu. Takie wyprzedzenie pozwoli ustalić najlepsze usytuowanie kominka oraz wybrać najbardziej odpowiedni model. Należy również zwrócić uwagę, aby w projekcie zostały wzięte pod uwagę parametry techniczne przyszłego kominka.
Od czego powinno zależeć usytuowanie?
Wybór miejsca, w który stanie kominek, powinien uwzględniać:
- bliskość komina, ponieważ połączenie kominka z kominem poprzez przewód dymowy powinien być jak najmniej skomplikowany – bez załamań, o długości mniejszej niż dwa metry,
- wytrzymałość podłoża, która umożliwi umieszczenie kominka ważącego ponad 500 kg,
- umieszczenie wszelkich przewodów elektrycznych i gazowych z dala od kominka, co będzie zgodne z prawem budowlanym i zdrowym rozsądkiem oraz zagwarantuje maksimum bezpieczeństwa w czasie wykorzystywania ogrzewania kominkowego,
- zapewnienie odpowiednich przewodów dymowych i spalinowych zgodnych z normami budowlanymi. Podstawowym wymogiem jest ich szczelność. Wykonuje się je z niepalnych materiałów, a wylot spalin i dymów musi znajdować się w odległości przynajmniej sześciu metrów od korony drzew,
- zgodność z wymogami Polskiej Normy dotyczącymi bezpieczeństwa ogniowego małych kominów.
Kupno właściwego modelu kominka, zanim zostanie wybudowany dom, pozwoli na umieszczenie przewodu do poboru powietrza tak, by dostarczał on konieczne powietrze z otoczenia. Kominki otwarte wymagają strumienia powietrza przepływającego w komorze spalania z prędkością około 0,2 m/s. Ilość powietrza w wypadku kominków zamkniętych powinna wynosić około 10 m3/godzinę oraz jeden kW nominalnej mocy cieplnej.
Jeśli dopilnujemy, by rura dostarczająca powietrze była długa i umieszczona od strony południowej oraz została poprowadzona z zakrętami, zapewnimy palenisku spokojną dostawę ogrzanego powietrza, co pozwoli uzyskać równy i spokojny płomień. Pobór powietrza z zewnątrz zapewni dobrą wentylację pomieszczenia, a także korzystnie wpłynie na samopoczucie domowników, bowiem współczesne szczelne wnętrza nie sprzyjają wewnętrznemu poborowi powietrza. Rezygnacja z systemu zewnętrznego dostarczania powietrza będzie skutkować koniecznością umieszczenia rury przewodzącej w piwnicy lub garażu, ewentualnie – częstym wietrzeniem pomieszczenia.
Kominek otwarty
Ogień w otwartym palenisku, odgłos palących się polan i przyjemny zapach drewna to pokusa, której trudno nie ulec. Usytuowanie kominka w salonie pozwoli cieszyć się również jego urodą. Najważniejszą sprawą jest zapewnienie bezpiecznego użytkowania. Do budowy kominka warto zatrudnić doświadczonego zduna, który zapewni zachowanie norm budowlanych – odpowiednie wymiary przewodów, nośność podłoża i dostarczenie powietrza do komory spalania.
Kominek powinien zostać zbudowany z cegły ceramicznej, a wewnątrz wyłożony materiałami niepalnymi – cegłą szamotową lub gliną ogniotrwałą. Część kominka wystająca poza jego bryłę można wykonać z ozdobnej cegły klinkierowej.
Ważnym elementem jest okap, który zawiera mechanizm do ustawiania odpowiedniego ciągu. Należy go wykonać z sześciomilimetrowej blachy stalowej i oprzeć na stalowych belkach, umieszczonych na ścianach bocznych. Góra okapu to komora dymowa. Przed kominkiem należy umieścić żaroodporną płytę lub wykonać fragment podłogi z materiałów niepalnych, przynajmniej na odległość 50 cm.
Uwaga na przestrzeń wokół kominka!
Wokół kominka nie ustawiajmy przedmiotów łatwopalnych, zachowując bezpieczną odległość jednego metra. Kominek powinien zostać wybudowany w pobliżu komina, co zapewni sprawną pracę przewodu dymowego. Płyta paleniska umieszczona przy podłodze umożliwi skuteczne przenikanie zimnego powietrza do komory spalania. Dla większego bezpieczeństwa można zastosować specjalne przesłony uniemożliwiające wypadnięcie iskier poza palenisko. Takie parawany mogą stanowić dodatkowy element dekoracyjny.
Bezpieczeństwo otwartych kominków to również fachowo wykonana tylna ściana z gardzielą i półką, co zapobiega zjawisku cofania się spalin – przyczyny złego samopoczucia, a nawet zaczadzenia. Ściana ta powinna być nachylona w stronę przewodu kominowego pod kątem około 80 stopni. Ściany boczne muszą być skośne, a gardziel stanowić około 10% całej powierzchni otworu paleniska, z zamontowanym szybrem regulującym przepływ spalin.
Kominek z wkładem kominkowym
Użytkownicy szukający prostych rozwiązań wybierają gotowe wkłady kominkowe. Rynek oferuje wiele modeli, a ich użytkowanie jest opłacalne ekonomicznie i bezpieczne. Dzięki zastosowaniu wkładów kominkowych uniemożliwiamy spadanie iskier przed palenisko, a mieszkańcy nie są narażeni na bezpośredni kontakt ze szkodliwymi produktami spalania. Opał ulega spalaniu przez długi czas, dzięki spalaniu zredukowanemu. Wykorzystuje się znacznie mniej drewna niż w przypadku kominków otwartych.
W zależności od funkcji, jaką kominek będzie pełnił, możliwe jest wyposażenie go w:
- wkład typu A, w którym ogień będzie rozpalany rzadko (kominek będzie pełnił głównie funkcję dekoracyjną),
- wkład typu B przeznaczony do okazjonalnego ogrzewania pomieszczeń,
- wkład typu C przeznaczony do codziennego użytkowania.
Popularnością cieszą się wkłady kominkowe z płaszczem wodnym. Dzięki specjalnemu dostosowaniu, możliwe jest uzyskanie gorącej wody i wykorzystanie kominka jako istotnego elementu centralnego ogrzewania.
Budowa kominka w domach wielorodzinnych
Zbudowanie kominka w domach wielorodzinnych często nie jest możliwe. Na przeszkodzie stoją przepisy budowlane, a także trudności w uzyskaniu zgody wspólnot mieszkaniowych. Jeśli dom, w którym mieszkamy, ma więcej niż cztery kondygnacje, nie uzyskamy zgody na budowę własnego kominka. Jeśli mieszkanie nie posiada odpowiednich przewodów dymnych, wymagana jest zgoda wspólnoty na budowę komina. Pomieszczenie, w którym zamierzamy postawić kominek, powinno charakteryzować się objętością przynajmniej 30 m3.
Zapewnienie właściwej wentylacji jest sprawą priorytetową. Ciekawą propozycją dla osób zdecydowanych na wyposażenie mieszkania w kominek są biokominki. Ich paliwo stanowią ekologiczne płynne biopaliwa. W biokominkach nie są wydzielane szkodliwe substancje, nie wydziela się dym, a w efekcie palenia wytwarzana jest para wodna, co korzystnie wpływa na mikroklimat. Biokominki, a także kominki elektryczne, można sytuować w dowolnym miejscu.
